LALELER
Annem tam bir Istanbul kurdu.Yaklaşık 8 yıldır Istanbul'dayım ama onun gittiği bazı yerleri görmemişimdir.Her gelişinde ona program yapıyorum o da programındaki yerleri geziyor.Bu seferki programına yaklaşık 3 haftadır ev arkadaşlığı yaptığımız Meksikalı misafirimiz Lupita'da dahil oldu.Bir de şanslarına Lale Festivalinin olduğu haftaya denk gelince İstanbul'daki Lale parklarının hepsini ziyaret ettiler.Lupitanın ilk ögrendiği Türkçe kelime "merhaba" (onuda tam diyemiyor kimden öğrendiyse "merhabalaa "gibi bir şey söylüyor.) İkinci kelime de "lale" oldu.
Lupita onceleri ülkemizde bu kadar lale olmasına anlam veremedi.Çünkü tüm diğer ülkelerdeki inanlar gibi lale demek Hollanda demekti onun içinde.Ben de ona; Hollanda’nın lâle ile tanışmasının hikâyesi 16.yüzyılın son dönemlerinde Kanuni Sultan Süleyman’ın büyükelçisinin tıbbi bitkiler konusunda araştırma yapan Clusius‘a ilk lâle soğanlarını hediye etmesi ile başladığını anlattım ve "tulip" (ingilizce lale demek) kelimesinin oluşum hikayesini yıllar önce okumuş olduğum Katre-i Matem (İskender Pala) 'nın kitabındaki kısmı paylaştım onunla.Kitaba göre,"..... Busbecq Efendi Ayasofya civarındaki kahvehanelerden birinde otururken yanlarına gelen delikanlının birinin serpuşu kenarında bir lale goncası görmüş.Taç yumağında kırmızı kadifeleri yeni görünmeye başlayan küçük bir gonca imiş bu.Delikanlı sevdiğine 'gönlüm sende' demek istediği için kulağının kenarına bu goncayı iliştirmişmiş.Busbecq kendi ülkesinde kulak kenarına çiçek takma adetini bilmedeği için eliyle laleyi işaret ederek delikanlıya sormuş 'Bu başındaki de ne? 'Delikanlı serpuşuna iliştirdiği goncayı unutup onun, sarığını kuşatan bezi kastettiğini sanarak 'Tülbent' demiş.Elçi de çiçeğin adının tülbent olduğunu zannederek dostuna yazdığı mektupta adını 'tülipent' olarak yazmış.O günden sonra Felemenkler gurbete düşen kızımızın adını Tulipan olarak çağırmışlar.Hatta daha sonra Avrupalı diğer devletlerin diline de buna benzer kelimelerle 'tulpan,tulipano,tulip ,tulipe'olarak geçmiş....."Katre-i Matemİskender PalaLupita hikayeyi çok sevdi.Hemen sosyal medya hesabında paylaştı.Ailesine anlattı.Sonra eve ikinci bir yabancı ev arkadaşımız daha geldi.Bu kız Hollandalıydı.Hikayeyi bir de ona anlattı.Kız da bu şekilde bildiğini söyledi.Böylece hikayamiz tastiklenmiş oldu.
Lupita onceleri ülkemizde bu kadar lale olmasına anlam veremedi.Çünkü tüm diğer ülkelerdeki inanlar gibi lale demek Hollanda demekti onun içinde.Ben de ona; Hollanda’nın lâle ile tanışmasının hikâyesi 16.yüzyılın son dönemlerinde Kanuni Sultan Süleyman’ın büyükelçisinin tıbbi bitkiler konusunda araştırma yapan Clusius‘a ilk lâle soğanlarını hediye etmesi ile başladığını anlattım ve "tulip" (ingilizce lale demek) kelimesinin oluşum hikayesini yıllar önce okumuş olduğum Katre-i Matem (İskender Pala) 'nın kitabındaki kısmı paylaştım onunla.Kitaba göre,"..... Busbecq Efendi Ayasofya civarındaki kahvehanelerden birinde otururken yanlarına gelen delikanlının birinin serpuşu kenarında bir lale goncası görmüş.Taç yumağında kırmızı kadifeleri yeni görünmeye başlayan küçük bir gonca imiş bu.Delikanlı sevdiğine 'gönlüm sende' demek istediği için kulağının kenarına bu goncayı iliştirmişmiş.Busbecq kendi ülkesinde kulak kenarına çiçek takma adetini bilmedeği için eliyle laleyi işaret ederek delikanlıya sormuş 'Bu başındaki de ne? 'Delikanlı serpuşuna iliştirdiği goncayı unutup onun, sarığını kuşatan bezi kastettiğini sanarak 'Tülbent' demiş.Elçi de çiçeğin adının tülbent olduğunu zannederek dostuna yazdığı mektupta adını 'tülipent' olarak yazmış.O günden sonra Felemenkler gurbete düşen kızımızın adını Tulipan olarak çağırmışlar.Hatta daha sonra Avrupalı diğer devletlerin diline de buna benzer kelimelerle 'tulpan,tulipano,tulip ,tulipe'olarak geçmiş....."Katre-i Matemİskender PalaLupita hikayeyi çok sevdi.Hemen sosyal medya hesabında paylaştı.Ailesine anlattı.Sonra eve ikinci bir yabancı ev arkadaşımız daha geldi.Bu kız Hollandalıydı.Hikayeyi bir de ona anlattı.Kız da bu şekilde bildiğini söyledi.Böylece hikayamiz tastiklenmiş oldu.
Şimdiden annemin gözünden laleler...
About the Author
0 yorum